ด้วยสภาวะที่เร่งรีบให้ปัจจุปันทำให้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปเข้ามามีบทบาทในการเลี้ยงลูกของคุณพ่อคุณแม่ ทั้งช่วยเพิ่มความสะดวกในการเปลี่ยนและทำความสะอาด และช่วยเพิ่มความสบายตัวให้กับลูกน้อย แต่ในขณะเดียวกันผิวของเด็กแรกเกิดยังมีความบอบบาง ประกอบกับความอับชื้นที่เกิดจากผ้าอ้อม ผสมกับอุจจาระและปัสสาวะซึ่งเป็นตัวการที่จะทำให้เชื้อราเติบโตได้เป็นอย่างดี และนั่นคือต้นเหตุของโรคผื่นผ้าอ้อมในเด็ก
อะไรคือผื่นเชื้อราผ้าอ้อม
ผื่นผ้าอ้อม (Diaper Dermatitis) เป็นโรคผิวหนังชนิดหนึ่งที่พบได้บ่อยที่สุดในเด็กทารก พบมากที่สุดคือผื่นผ้าอ้อมที่เกิดจากการแพ้และเสียดสีกับผ้าอ้อม (Irritant dermatitis) และที่รองลงมาคือผื่นที่เกิดจาก เชื้อราแคนดิด้า (Candidiasis) ซึ่งมักจะพบบริเวณส่วนที่ใส่ผ้าอ้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งตรงเนื้อส่วนลึกที่เป็นซอกเนื้อ พับและอับชื้น ลักษณะของเชื้อราผื่นผ้าอ้อม
ลักษณะของผื่นจะมีอาการได้หลายแบบ เช่น แบบตุ่มแดง (Papule) ปื้นแดง (Plaque) หรือผื่นที่มีหนังลอกออกเป็นแผ่นๆ (Scale) และมักพบผื่นเล็กๆ ที่กระจายออกไป เหมือนมีการลามออกไป เรียกว่ามี Satellite Lesion รอยผื่นแดงเล็กๆ บางทีจะรวมตัวกันเป็นผื่นที่ใหญ่ขึ้นผื่นเดียว (Coalescing) วิธีสังเกตง่ายๆ คือ ลูกมักร้องไห้งอแงเวลาเปลี่ยนผ้าอ้อม เพราะลูกรู้สึก เจ็บ ปวด แสบ ผิวหนังบริเวณผื่นเมื่อมีการสัมผัส
เชื้อราผื่นผ้าอ้อมป้องกันได้ไม่ยาก
ตามที่ได้ทราบไปแล้วว่าผื่นผ้าอ้อมนี้มีสาเหตุมาจากความอับชื้นและการหมักหมมของอุจจาระและปัสสาวะ คุณพ่อคุณแม่จึงไม่ต้องกังวลว่าโรคนี้จะรักษาหรือป้องกันไม่ได้ ดังนั้นการดูแลความสะอาดอย่างต่อเนื่องหรือทาแป้งที่มี ฮาย-ขมิ้น ช่วยปกป้องและลดผดผื่นจากความเปียกชื้นได้อย่างเหนือชั้นเป็นประจำ จะช่วยให้ลูกน้อยสบายตัวและมีความสุขตลอดทั้งวัน ยังช่วยให้อาการของโรคค่อยๆ ทุเลาลงและหายไปในที่สุด ซึ่งสามารถป้องกันได้ง่ายๆ ดังนี้
- ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่ที่อ่อนละมุน ไม่มีน้ำหอมฉุน ไม่เหนียวเหนอะหนะ สำหรับทำความสะอาดมือของคุณพ่อคุณแม่ ก่อนทำการเปลี่ยนผ้าอ้อม
- พยายามลดเวลาการใส่ผ้าอ้อมลง เช่น ตอนลูกนอนให้ใช้แผ่นซึมซับปูรองแทนการใส่ผ้าอ้อม
- อย่าเสียดายผ้าอ้อม เสื้อผ้าเด็ก ควรเปลี่ยนทิ้งเป็นระยะๆ
- ทำความสะอาดบริเวณก้นและขาหนีบของลูกให้สะอาดด้วยน้ำเปล่าหรือสบู่ที่อ่อนละมุน ไม่มีน้ำหอมฉุน ไม่เหนียวเหนอะหนะ จึงไม่ระคายเคืองต่อผิวเด็ก เหมาะสำหรับทำความสะอาดผิวของลูกน้อย
- หากอยู่ในที่ที่ไม่สามารถล้างทำความสะอาดได้สะดวก สามารถใช้ผ้าเปียกอเนกประสงค์เช็ดทำความสะอาดแทน และล้างทำความสะอาดทันทีเมื่อถึงบ้าน
- หลังทำความสะอาดทุกครั้งใช้ผ้าหรือกระดาษทิชชูซับกันลูกเบาๆ จนแห้ง
- ทาแป้งที่ผ่านการทดสอบ ไฮโป-อัลเลอร์เจนิคจากสหรัฐอเมริกา ที่ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ไม่ระคายเคือง ช่วยปกป้องและลดผดผื่นจากความเปียกชื้น จะช่วยลดผดผื่นของลูกน้อยด้วย
แต่หากอาการเชื้อราผื่นผ้าอ้อมของลูกยังไม่ดีขึ้นไม่ควรปล่อยไว้นาน เพราะอาจเกิดอาการแทรกซ้อนตามมาได้ ทางที่ดีควรปรึกษาแพทย์ ซึ่งอาจจะต้องใช้ยาปฏิชีวนะ เพื่อระงับการเจริญเติบโตของเชื้อรา โดยต้องอยู่ในการดูแลของคุณหมอตลอดการรักษา
